1 februari 2019, Katharina Gabriels

Velen onder ons groeiden op met een idyllisch, zeemzoet beeld van de liefde, zoals afgeschilderd door sprookjesboeken of Hollywood films. Man komt vrouw tegen, ze worden verliefd, trouwen en leven nog lang en gelukkig. Wat een contrast wanneer we uiteindelijk kennis maken met de moderne relatiemarkt, gedomineerd door Tinder, one night stands, seksvriendjes en vriendinnetjes, geslachtsziekten en vooral heel veel gebroken harten. 

Recreatief en vrijblijvend

Terwijl seksualiteit vroeger vooral diende om huwelijksrelaties te versterken en kinderen te verwekken, is seks met vrienden, kennissen of zelfs onbekenden voor velen een vanzelfsprekende en vrijblijvende recreatieve activiteit geworden. Meer nog, onder de invloed van de pop cultuur en damesbladen wordt deze informele seksualiteit als “bevrijdend” en “emanciperend” ervaren. Omdat seks bij definitie plezierig is, lijkt de seksuele revolutie bijna een onvermijdelijke ontwikkeling, aangezien de menselijke natuur ons steeds opnieuw doet zoeken naar genot.  

De wrange nasmaak van de vrije liefde

Wanneer we echter naar het leed kijken, dat door deze levensstijl wordt veroorzaakt, kunnen we ons afvragen of het wel in ons belang is om hiermee verder te gaan? Hoe aantrekkelijk de vrije seksualiteit in theorie wel mag lijken, ze laat ook vaak een wrange nasmaak achter. In onze hedonistische cultuur durft men het maar aarzelend toegeven: velen onder ons kampen met gevoelens van spijt, eenzaamheid en een tekort aan voldoening. Helemaal niet “abnormaal”, wanneer je naar de wetenschap achter menselijke relaties kijkt. 

Oxytocine, het “liefdeshormoon”

Oxytocine, het “liefdeshormoon” dat tijdens seks wordt geproduceerd, zet ons aan om ons te binden aan onze partner. Oxytocine wordt trouwens ook tijdens de bevalling en borstvoeding geproduceerd om moeders te helpen zich te binden aan hun kind. Het geeft ons een gevoel van vertrouwen, empathie en rust. Volgens sommige wetenschappers zou oxytocine het hormoon bij uitstek zijn dat monogamie in mensen aanmoedigt en ons helpt gezinnen te vormen. Dit verklaart waarom onze psyche vaak slecht reageert op seksualiteit, die niet gepaard gaat met een stabiele relatie of emotionele intimiteit. De gevoelens van leegte en droefheid, die vaak wordt gerapporteerd na een one night stand, getuigen dus niet van een overdreven “bezitterigheid” bij de betrokkenen. Ze zijn eigenlijk een normaal deel van het bindingsproces tussen een man en een vrouw. Het aaneenschakelen van vrijblijvende relaties zal deze gevoelens niet doen afnemen. Integendeel, hoe meer men het aantal anonieme seksuele contacten gaat opdrijven, hoe meer het leegtegevoel zal toenemen. 

Waarom we ons moeten beschermen

De vrije liefde houdt dus risico’s in, of het nu gaat om ongeplande zwangerschappen, SOAs, emotionele pijn of een verhoogd gevaar voor de eigen fysieke veiligheid. Ongeacht de populaire mening dat one night stands modern en bevrijdend zijn, leiden deze vaak tot een conflict met onze eigen psychologische en relationele behoeften. Daarom is het ook zo belangrijk om zich (letterlijk) niet te snel bloot te geven en te kiezen voor partners die zich op lange termijn willen investeren in ons welzijn.